Αντιμέτωπες με επαναλαμβανόμενα σοκ και κρίσεις, οι χώρες σε όλο τον κόσμο επιδιώκουν να οικοδομήσουν πιο ανθεκτικά και χωρίς αποκλεισμούς ψηφιακά θεμέλια για την παροχή δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών. Καθώς εισέρχονται σε αυτή την πιο προχωρημένη φάση του ψηφιακού τους ταξιδιού, όλες οι οικονομίες (προηγμένες και αναδυόμενες) πρέπει να διασφαλίσουν ότι η ψηφιακή υποδομή επιτρέπει και προωθεί την ένταξη, την ενδυνάμωση και την ασφάλεια των πολιτών, καθώς και τη συνεχή καινοτομία. Η προεδρία της Ινδίας στη G20 προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να συγκαλέσει τη διεθνή κοινότητα για την προώθηση αυτής της ατζέντας, ενώ οι επόμενες προεδρίες της Βραζιλίας και της Νότιας Αφρικής στη G20 είναι σε θέση να προσφέρουν συνεχή ηγεσία το 2024 και το 2025.
Με αυτό το πλαίσιο κατά νου, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των Sherpas της G20, των υπουργών για τις ψηφιακές μεταβάσεις και άλλων, συγκεντρώθηκαν την περασμένη εβδομάδα για να συζητήσουν πώς να προωθήσουν την ασφαλή, χωρίς αποκλεισμούς και δίκαιη ψηφιακή δημόσια υποδομή για όλους και πώς να μάθουν ο ένας από τον άλλον στη διαδικασία.
Στην εκδήλωση, η οποία φιλοξενήθηκε από τη Συμμαχία για τα Ψηφιακά Δημόσια Αγαθά (Digital Public Goods Alliance-DPGA) και τον ΟΟΣΑ, έγιναν παρεμβάσεις από τους συμμετέχοντες γύρω από τρία βασικά θέματα:
Α. Η μετασχηματιστική δυναμική των δημόσιων ψηφιακών υποδομών . Στη συζήτηση επισημάνθηκε πως η τεχνολογία είναι τόσο πολύτιμη όσο η δημόσια αξία που δημιουργεί. Σε αυτό το θέμα συζήτησης, οι ομιλητές τόνισαν ότι η καλή ψηφιακή δημόσια υποδομή απαιτεί μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τους τελικούς χρήστες των λύσεων που υιοθετούνται και διασφαλίζοντας ότι κατά την ανάπτυξη λύσεων δεν δημιουργούνται νέα ψηφιακά χάσματα. Ειδικότερα, η αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού των ψηφιακών δημόσιων υποδομών εξαρτάται από τέσσερις αρχές:
- Ένταξη στις ψηφιακές υπηρεσίες για την εξάλειψη του ψηφιακού χάσματος,
- Οι αναπτυσσόμενες χώρες χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη για την επιτάχυνση της συνδεσιμότητας,
- Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση
- Η ψηφιακή ταυτότητα αποτελεί βασικό παράγοντα ασφαλούς και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβασης σε υπηρεσίες.
Οι παρεμβάσεις σε αυτό το θέμα της συζήτησης υπογράμμισαν την αξία της ανταλλαγής εμπειριών και της αμοιβαίας μάθησης, ενώ τόνισαν τη σημασία των προσαρμόσιμων και ευέλικτων λύσεων. «Η συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο εντός των κυβερνήσεων και των χωρών αλλά και μεταξύ των χωρών για την υπέρβαση των απομονωμένων συστημάτων και την ανάπτυξη λύσεων που μπορούν να κλιμακωθούν για την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες», τονίσθηκε.
«Οι κρίσεις θέτουν σημαντικές προκλήσεις για τις κοινωνίες και τις κυβερνήσεις, και οι ψηφιακές δημόσιες υποδομές, είναι ένας τρόπος να αξιοποιηθούν οι οικονομικές ευκαιρίες εν μέσω αυτών των προκλήσεων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μην υποτιμάται το δυναμικό των λύσεων, ούτε το μέγεθος των προκλήσεων που στοχεύουν να αντιμετωπίσουν. Η επιδίωξη μιας φιλόδοξης ατζέντας δεν πρέπει να οδηγήσει σε μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλα τα μεγέθη», επισημάνθηκε.
Σε αυτό το θέμα συζήτησης, προέκυψε ως συμπέρασμα ότι η εμπειρία της ίδιας της Ινδίας, ενημερώνει την προεδρία της G20: «Το μέγεθος της πρόκλησης στην Ινδία δεν μπορεί να υποτιμηθεί – μέσα σε μόλις μια δεκαετία πάνω από 800 εκατομμύρια άνθρωποι απέκτησαν ψηφιακή ταυτότητα και 600 εκατομμύρια άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο άλμα στην οικονομική ένταξη που έχει ποτέ μετρηθεί. Η κοινοποίηση αυτής της εμπειρίας θα επιτρέψει σε άλλους να υιοθετήσουν τις δημόσιες ψηφιακές υποδομές (Digital Public Infrastructure – DPI ) και να τις προσαρμόσουν στα δικά τους δεδομένα».
Β. Πώς τα ψηφιακά δημόσια αγαθά (Digital Public Infrastructure- DPG) μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζουμε και διοικούμε τα DPI. Τα ψηφιακά δημόσια αγαθά μπορούν να επιτρέψουν στις χώρες να ανακτήσουν την κυριαρχία τους επί των ψηφιακών μετασχηματισμών τους. Με την υιοθέτηση των DPGs, οι κυβερνήσεις καλούνται να γίνουν μέρος της λύσης, να εμπλακούν με το οικοσύστημα και να κατανοήσουν την τεχνολογία προκειμένου να την προσαρμόσουν σε κάθε συγκεκριμένο πλαίσιο.
Τα παραδείγματα σε αυτό το θέμα συζήτησης περιλάμβαναν παγκόσμιες βέλτιστες πρακτικές για το πώς οι χώρες μπορούν να μοιραστούν εμπειρίες μάθησης μεταξύ τους. Εδώ , τα DPG μπορούν να βοηθήσουν στην αποφυγή του εγκλωβισμού των προμηθευτών, να υποστηρίξουν την κυριαρχία και να διατηρήσουν το κόστος χαμηλό, δημιουργώντας παράλληλα ευκαιρίες για τους προμηθευτές Τεχνολογίας, Πληροφοριών και Επικοινωνίας, καθώς και αναπτύσσοντας τοπικές δεξιότητες και ικανότητες. Αυτό δημιουργεί ένα win-win, όπου οι συμμετέχοντες κερδίζουν από την επένδυση που γίνεται, επειδή τα αγαθά είναι εξ ορισμού μη αποκλειστικά.
Σε τελική ανάλυση, οι χώρες πρέπει να υιοθετήσουν αυτό που έχει νόημα για το συγκεκριμένο πλαίσιο. Ενώ η πολιτική υποστήριξη είναι κρίσιμη για την ψηφιοποίηση, δεν είναι πάντα κρίσιμο αν ένα προϊόν είναι ανοικτού κώδικα ή όχι- το θέμα είναι να μπορεί κανείς να εκμεταλλευτεί τη διαθέσιμη τεχνολογία. Πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από την κοινή χρήση του κώδικα, προς την επαναχρησιμοποίηση της υπάρχουσας τεχνολογίας, λαμβάνοντας υπόψη τι υπάρχει ήδη και αν θα μπορούσε να λειτουργήσει σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο.
Το συμπέρασμα της συζήτησης για αυτό το θέμα είναι ότι, ενώ οι ψηφιακές δημόσιες υποδομές πρέπει να είναι δημόσια διαχειρίσιμες, πρέπει επίσης να επιτρέπουν στον ιδιωτικό τομέα να συμμετέχει, ώστε να αποκτηθούν ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα, ενώ παράλληλα πρέπει να επιτρέπουν στους χρήστες να είναι ενεργοί και όχι παθητικοί καταναλωτές.
Γ. Την προώθηση των DPI ως μέρος της διεθνούς αναπτυξιακής βοήθειας. Σε αυτό το θέμα, εκπρόσωποι οργανισμών αναπτυξιακής συνεργασίας κλήθηκαν να προβληματιστούν σχετικά με τις εμπειρίες τους και να περιγράψουν γιατί και πώς η ψηφιακή δημόσια υποδομή αποτελεί αναπτυξιακό ζήτημα.
Οι συμμετέχοντες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για τις ψηφιακές δημόσιες υποδομές στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα και ότι αυτό είναι μια συναρπαστική στιγμή για την αξιοποίησή τους. Η DPI μπορεί να συμβάλει στην εξίσωση των όρων ανταγωνισμού και να προσφέρει πολλαπλασιαστικά και κλιμακωτά αποτελέσματα (π.χ. επιτρέποντας σε νέες επιχειρήσεις να ανθίσουν και να προσεγγίσουν νέες αγορές). Προκειμένου να γίνει αυτό, η παγκόσμια κοινότητα και η G20 θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις DPI που είναι καλές, ασφαλείς και με εγγυήσεις, έχοντας εξαρχής υπόψη τους τον κίνδυνο παραβίασης των δικαιωμάτων. Οι σωστές πολιτικές διακυβέρνησης και κανονισμοί είναι ουσιώδεις – δεν αρκεί να τις έχουμε στα χαρτιά, αλλά χρειαζόμαστε ισχυρούς και υπόλογους θεσμούς.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πολύ δύσκολος και απαιτεί υπομονή και μακροπρόθεσμη προσέγγιση, ιδίως στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Κάθε χώρα βρίσκεται στο δικό της ταξίδι ψηφιακού μετασχηματισμού και οι επιλογές σχετικά με τους καλύτερους τρόπους για την εφαρμογή της ψηφιακής μετάβασης θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες και να βασίζονται στην κάθε χώρα. Η κυβερνητική συμμετοχή στη διαδικασία είναι αναπόσπαστο στοιχείο για την επιτυχία της και η διεθνής ανταλλαγή διδαγμάτων και καλών πρακτικών μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο. Επομένως, είναι σημαντικό να ακολουθηθεί μια προσέγγιση backcasting, ξεκινώντας με μια σαφή άποψη για τον στόχο μιας ψηφιακής παρέμβασης μακροπρόθεσμα και στη συνέχεια να καθοριστούν βραχυπρόθεσμα βήματα. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιηθεί η κυβερνητική ηγεσία για την απελευθέρωση των δεδομένων και να εξασφαλιστεί ένα νομικό πλαίσιο για τον καθορισμό κανόνων χρήσης των προσωπικών δεδομένων.
Οι DPI διαθέτουν μία από τις πιο πειστικές και πολλαπλασιαστικές λογικές που προσφέρει η ανάπτυξη. Υπάρχει ηγεσία σε αυτό το θέμα σε όλα τα μέρη του κόσμου, και οι επενδύσεις σε DPI καθιστούν όλες τις άλλες επενδύσεις πολύ πιο αποτελεσματικές. Προκειμένου να ξεκλειδώσουν τις ψηφιακές δημόσιες υποδομές, οι εταίροι ανάπτυξης μπορούν να διαδραματίσουν πολλαπλούς ρόλους ανάλογα με το συγκριτικό τους πλεονέκτημα, που κυμαίνονται από κοινές αρχές, παροχή χρηματοδότησης, στρατηγική υποστήριξη και σαφή εικόνα των μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών στόχων που οι DPI μπορούν να βοηθήσουν να επιτευχθούν, καθώς και τεχνική βοήθεια σχετικά με τις εγγυήσεις σε ισχυρά και υπεύθυνα πλαίσια διακυβέρνησης και νομοθεσίας.
Παρόλο που μπορεί να είναι δύσκολο να εξασφαλιστεί μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για τα θεμελιώδη ψηφιακά δημόσια αγαθά, οι δημόσιοι χρηματοδότες διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην κάλυψη αυτού του κενού. Η μοχλευτική δύναμη των πολυμερών αναπτυξιακών τραπεζών μπορεί επίσης να μας επιτρέψει να διασφαλίσουμε ότι οι επενδύσεις σε DPI είναι στενά ενσωματωμένες με τη μεταγενέστερη χρηματοδότηση και να αξιοποιήσουμε τα μεγάλα κοινωνικά χαρτοφυλάκια αυτών των ιδρυμάτων όταν πρόκειται να επενδύσουν σε DPI.
Τέλος, στον τομέα αυτό διεξάγεται πολύτιμη έρευνα, η οποία επικεντρώνεται ιδίως στα σημεία συμφόρησης και στον τρόπο διασφάλισης από τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις των DPI σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την καθοδήγηση του μελλοντικού προγραμματισμού.
