Ο τομέας της κατοικίας βρίσκεται στον πυρήνα του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της Ευρώπης. Η πρόσβαση σε αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγη, ο ορθολογικός πολεοδομικός σχεδιασμός, η ενεργειακή αποδοτικότητα και η κοινωνική συνοχή είναι ζητήματα που συνδέονται άμεσα με τις προκλήσεις της εποχής μας: την αύξηση του κόστους διαβίωσης, τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και τις ανάγκες των αναπτυσσόμενων αστικών κέντρων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τα ανοιχτά δεδομένα αναδεικνύονται σε κρίσιμο εργαλείο για τη διαμόρφωση βιώσιμων και περιεκτικών πολιτικών στέγασης. Η ελεύθερη πρόσβαση σε πληροφορίες όπως η χρήση γης, οι οικοδομικές άδειες, η ενεργειακή απόδοση και οι τιμές κατοικιών επιτρέπει τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων από φορείς χάραξης πολιτικής, ερευνητές και επιχειρήσεις, προς όφελος των πολιτών και των κοινοτήτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενισχύει με συνέπεια πρωτοβουλίες που αξιοποιούν τα ανοιχτά δεδομένα για την αναβάθμιση του τομέα της κατοικίας. Στο πλαίσιο της Αστικής Ατζέντας για την ΕΕ, η Θεματική Εταιρική Σχέση για την Κατοικία (Partnership on Housing of the Urban Agenda for the EU) προωθεί τη χρήση δεδομένων για την αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η έλλειψη προσιτής στέγης και η ανάγκη για βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Την ίδια στιγμή, έργα όπως το Drive 0 χρησιμοποιούν περιβαλλοντικά και κτιριακά δεδομένα για να αναπτύξουν κυκλικά μοντέλα ανακαίνισης, ενισχύοντας την πράσινη μετάβαση στον ευρωπαϊκό οικοδομικό τομέα.
Βασικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια παίζουν οι ευρωπαϊκές πλατφόρμες ανοιχτών δεδομένων. Η UrbanDataPlatform, για παράδειγμα, προσφέρει εναρμονισμένα δεδομένα για τη χρήση γης, την πυκνότητα πληθυσμού και την ποιότητα στέγασης σε ευρωπαϊκές πόλεις, ενισχύοντας τον ορθολογικό σχεδιασμό και την παρακολούθηση πολιτικών. Παράλληλα, η οδηγία INSPIRE διευκολύνει την ανταλλαγή γεωχωρικών δεδομένων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη χάραξη σύγχρονων πολιτικών αστικής ανάπτυξης και κατοικίας.
Η πρόσβαση σε αξιόπιστα και επικαιροποιημένα δεδομένα δεν αφορά μόνο τις δημόσιες αρχές. Μηχανικοί, ερευνητές, δημοτικές αρχές, αλλά και πολίτες μπορούν να αξιοποιήσουν τα διαθέσιμα σύνολα δεδομένων για να σχεδιάσουν λύσεις, να εντοπίσουν ανάγκες και να συμβάλουν ενεργά στη διαμόρφωση του αστικού περιβάλλοντος.
Η ευρωπαϊκή πύλη data.europa.eu συγκεντρώνει χιλιάδες σύνολα δεδομένων που σχετίζονται με την κατοικία και την αστική ανάπτυξη. Πρόκειται για μια ζωντανή υποδομή γνώσης, ανοιχτή σε όλους όσοι επιδιώκουν να χτίσουν τις βιώσιμες και συνεκτικές κοινότητες του αύριο.
