Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την πρώτη Ετήσια Έκθεση για τη Διαλειτουργικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση,παρουσιάζοντας μια αρχική αποτίμηση της εφαρμογής του Κανονισμού «Διαλειτουργική Ευρώπη» (Interoperable Europe Act), έναν χρόνο μετά την έναρξη ισχύος του τον Απρίλιο του 2024.
Η έκθεση καταγράφει σταθερή πρόοδο προς πιο συνδεδεμένες, αποδοτικές και ανθρωποκεντρικές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στον πυρήνα αυτής της προόδου βρίσκεται η διαλειτουργικότητα, η οποία επιτρέπει στα πληροφοριακά συστήματα, τα δεδομένα και τις διοικητικές διαδικασίες των δημόσιων αρχών να λειτουργούν απρόσκοπτα μεταξύ τους. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται ο διοικητικός φόρτος, αποφεύγεται η επανάληψη επενδύσεων σε ΤΠΕ και απλοποιούνται οι συναλλαγές πολιτών και επιχειρήσεων με το Δημόσιο.
Από τη νομοθεσία στην πράξη
Έναν χρόνο μετά την υιοθέτησή του, ο Κανονισμός «Διαλειτουργική Ευρώπη» περνά από το στάδιο της νομοθεσίας στην ουσιαστική εφαρμογή. Μεταξύ των βασικών εξελίξεων που αναδεικνύει η έκθεση είναι η σύσταση του Συμβουλίου Διαλειτουργικής Ευρώπης (Interoperable Europe Board), το οποίο συγκεντρώνει εκπροσώπους των κρατών-μελών και της Επιτροπής και καθοδηγεί την κοινή ευρωπαϊκή ατζέντα για τη διαλειτουργικότητα.
Παράλληλα, η Πύλη Διαλειτουργικής Ευρώπης (Interoperable Europe Portal) έχει καθιερωθεί ως το κεντρικό σημείο πρόσβασης της ΕΕ σε λύσεις, κατευθυντήριες γραμμές, εργαλεία αξιολόγησης και εκπαιδευτικό υλικό, ενισχύοντας την επαναχρησιμοποίηση ψηφιακών λύσεων στον δημόσιο τομέα, εντός και εκτός συνόρων.
Σημαντική είναι και η πρόοδος στους μηχανισμούς στήριξης της καινοτομίας. Η Επιτροπή υιοθέτησε εκτελεστική πράξη για τα ρυθμιστικά «sandboxes» διαλειτουργικότητας,επιτρέποντας στα κράτη-μέλη να δοκιμάζουν καινοτόμες ψηφιακές λύσεις σε πραγματικές συνθήκες, με παράλληλη εξαγωγή χρήσιμων κανονιστικών συμπερασμάτων.
Ενίσχυση δεξιοτήτων και αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανάπτυξη ικανοτήτων. Η Interoperable Europe Academy διεύρυνε περαιτέρω τις εκπαιδευτικές της δράσεις, καταγράφοντας περισσότερες από 12.000 νέες εγγραφές, με στόχο την ενδυνάμωση των δεξιοτήτων δημοσίων υπαλλήλων και ειδικών στον σχεδιασμό ψηφιακά ώριμων πολιτικών.
Από τον Ιανουάριο του 2025, οι αξιολογήσεις διαλειτουργικότηταςείναι υποχρεωτικές για νέες ή σημαντικά αναβαθμισμένες διασυνοριακές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες. Οι σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, διαθέσιμες σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ, διασφαλίζουν ότι η ανταλλαγή και η επαναχρησιμοποίηση δεδομένων λαμβάνονται υπόψη από το αρχικό στάδιο κάθε έργου.
Το επόμενο βήμα
Κοιτάζοντας προς το 2026, η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη σκοπεύουν να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους, υλοποιώντας την πρώτη Ατζέντα Διαλειτουργικής Ευρώπης.Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στην ανάπτυξη πιστοποιημένων λύσεων με την ετικέτα «Interoperable Europe», οι οποίες θα προσφέρουν πρακτικά εργαλεία εκσυγχρονισμού για τις δημόσιες διοικήσεις.
Η διαλειτουργικότητα αποτελεί βασικό μοχλό για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα και, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, μπορεί να εξοικονομεί έως και 5 δισ. ευρώ ετησίως, συμβάλλοντας παράλληλα στον στόχο της Ψηφιακής Δεκαετίας για πλήρη ψηφιοποίηση των βασικών δημόσιων υπηρεσιών έως το 2030.