4955b634-5d8f-4d48-98f8-61da7a12c574

Η μετάβαση της Δημόσιας Διοίκησης σε ευέλικτα μοντέλα λειτουργίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030. Το Scaled Agile Framework (SAFe) μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο επιτάχυνσης της παροχής ψηφιακών υπηρεσιών, όταν συνδέεται με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η διαλειτουργικότητα, η μείωση των διοικητικών βαρών και η καθολική πρόσβαση των πολιτών σε ψηφιακή ταυτότητα.

Τι είναι το SAFe

Το SAFe είναι ένα πλαίσιο κλιμάκωσης του Agile που συνδυάζει τις αρχές του Lean, του Agile, του DevOps και της συστημικής σκέψης. Διευκολύνει τον συντονισμό πολλών ομάδων μέσα από μηχανισμούς όπως οι Agile Release Trains (ARTs), προσφέροντας κοινό ρυθμό και σαφή καθοδήγηση σε ρόλους, τελετουργίες και παραδοτέα.
Στο δημόσιο περιβάλλον, η εφαρμογή του SAFe απαιτεί προσαρμογή: λιγότερη έμφαση στις τελετουργίες και περισσότερη σύνδεση των πρακτικών με δείκτες πολιτικής, διαλειτουργικότητα και λογοδοσία. Έτσι, κάθε κύκλος παράδοσης μεταφράζεται σε μετρήσιμα αποτελέσματα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Ευθυγράμμιση με την Ψηφιακή Δεκαετία και την ευρωπαϊκή πολιτική

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του πλαισίου State of the Digital Decade, έχει θέσει σαφείς στόχους: έως το 2030, το 100% των βασικών δημόσιων υπηρεσιών να είναι διαθέσιμο ηλεκτρονικά και όλοι οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακή ταυτότητα.
Παράλληλα, ο Κανονισμός Interoperable Europe Act (ΕΕ 2024/903) θεσπίζει κοινό πλαίσιο διακυβέρνησης για τη διαλειτουργικότητα, εισάγοντας μηχανισμούς αξιολόγησης και επαναχρησιμοποίησης λύσεων. Αυτά τα στοιχεία μπορούν να ενσωματωθούν ως «πύλες» ελέγχου στο SAFe, διασφαλίζοντας ότι κάθε νέο έργο τεκμηριώνει τη συμμόρφωσή του και αξιοποιεί κοινές ευρωπαϊκές προσεγγίσεις.
Η στρατηγική Better Regulation/REFIT συμπληρώνει το ευρωπαϊκό πλαίσιο με στόχο τη μείωση κατά 25% των διοικητικών βαρών από υποχρεώσεις αναφοράς. Ο στόχος αυτός μπορεί να αποτυπωθεί ως δείκτης απόδοσης (KPI) για τις ομάδες SAFe, συνδέοντας την αποδοτικότητα των έργων με μετρήσιμη απλούστευση διαδικασιών.

Ευρωπαϊκές καλές πρακτικές για μείωση γραφειοκρατίας

  • OnceOnly Technical System (OOTS) και Single Digital Gateway (SDG): επιτρέπουν τη διασυνοριακή ανταλλαγή αποδεικτικών εγγράφων χωρίς επανυποβολή από πολίτες ή επιχειρήσεις, μειώνοντας τον χρόνο και το διοικητικό κόστος.
    European Digital Identity (EUDI): θεσπίζει το ευρωπαϊκό πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας, επιτρέποντας ασφαλή ηλεκτρονική ταυτοποίηση και υπογραφή με πλήρη νομική ισχύ.
    Διακυβέρνηση διαλειτουργικότητας: με τον Interoperable Europe Act, καθορίζονται κοινοί κανόνες και πρότυπα που διευκολύνουν την ευθυγράμμιση έργων και προμηθειών στο ευρωπαϊκό επίπεδο.

 

Δείκτες ευθυγράμμισης με πολιτικές της ΕΕ

  • Πλήρης ψηφιοποίηση υπηρεσιών: ποσοστό ολοκληρωμένων (end-to-end) διαδικασιών ανά φορέα.
    Υιοθέτηση ψηφιακής ταυτότητας: ποσοστό συναλλαγών που πραγματοποιούνται με χρήση της EUDI.
    Ροές onceonly: ποσοστό διαδικασιών που αξιοποιούν το OOTS για αυτόματη ανάκτηση αποδεικτικών εγγράφων.
    Μείωση διοικητικών βαρών: αποτίμηση εξοικονόμησης χρόνου και κόστους ανά διαδικασία.
    Ροή παράδοσης: χρόνος ολοκλήρωσης και ρυθμός παράδοσης ανά ροή αξίας (value stream), ώστε η επιχειρησιακή πρόοδος να συνδέεται άμεσα με τους ευρωπαϊκούς στόχους.

 

Οδικός χάρτης υλοποίησης

  1. Regulatory alignment: καθιέρωση «πύλης διαλειτουργικότητας» (interoperability gate) σε κάθε στάδιο σχεδιασμού, ώστε κάθε έργο να τεκμηριώνει τη συμμόρφωσή του με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
  2. OOTS/SDG by design: ενσωμάτωση της αρχής «once-only» ήδη από το στάδιο ανάλυσης απαιτήσεων.
  3. EUDIenabled ταυτοποίηση: ενσωμάτωση των ροών eID και eSignature για πλήρη ηλεκτρονική εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων.
  4. Υβριδική διακυβέρνηση PM²–Agile: συνδυασμός του πλαισίου PM² με τις ευέλικτες πρακτικές SAFe, εξασφαλίζοντας ισορροπία μεταξύ λογοδοσίας και ταχύτητας υλοποίησης.
  5. Επιχειρησιακή στοχοθεσία: σύνδεση των δεικτών απόδοσης (KPIs) κάθε υπηρεσίας με τους δείκτες της Ψηφιακής Δεκαετίας (DESI) και τους εθνικούς οδικούς χάρτες.

 

Χάρτης γρήγορης ευθυγράμμισης

Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τα κύρια σημεία ευθυγράμμισης του SAFe με τους κανονισμούς και τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λειτουργώντας ως πρακτικός οδηγός για τα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα.

Πρακτική Αναφορά ΕΕ
Interoperability gate πριν από PI commitments Interoperable Europe Act – Αξιολογήσεις διαλειτουργικότητας (eur-lex.europa)
Evidence once-only σε ροές OOTS/SDG – Υλοποίηση και ένταξη φορέων (europa)
EUDI για ταυτοποίηση/υπογραφή Κανονισμός (ΕΕ) 2024/1183 – EUDI Wallet (eur-lex.europa)
Υβριδική διακυβέρνηση PM²-AgileGuide 3.0.1 – Ευρωπαϊκή Επιτροπή (europa)
KPIs απλούστευσης Στόχος μείωσης κατά 25% των διοικητικών βαρών/αναφορών (commission.europa)
Στόχοι 2030 Digital Decade: 100% βασικές υπηρεσίες online και 100% πρόσβαση σε digital ID (commission.europa)

Συμπέρασμα

Η αξιοποίηση του SAFe στη Δημόσια Διοίκηση μπορεί να μετασχηματίσει τον τρόπο σχεδιασμού και παράδοσης δημόσιων έργων. Όταν συνδυάζεται με τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις διαλειτουργικότητας, τις ροές once-only, την ψηφιακή ταυτότητα και τη μείωση των διοικητικών βαρών, το αποτέλεσμα είναι διπλό: λιγότερη γραφειοκρατία και ταχύτερη παροχή αξίας σε πολίτες και επιχειρήσεις.
Η υβριδική διακυβέρνηση PM²–Agile εξασφαλίζει την απαραίτητη ευελιξία και διαφάνεια, ενώ οι μετρήσιμοι δείκτες επιτρέπουν συνεχή παρακολούθηση της προόδου προς τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030. Με αυτόν τον τρόπο, η Δημόσια Διοίκηση γίνεται πιο ευέλικτη, διαλειτουργική και προσανατολισμένη στον πολίτη.

Πηγές τεκμηρίωσης: