Το σχέδιο δράσης της Σλοβακίας για έξυπνες πόλεις και περιφέρειες για την περίοδο 2023-2026 προωθεί λύσεις ανοικτού κώδικα ως μέρος της στρατηγικής ψηφιακού μετασχηματισμού για έξυπνες πόλεις και περιφέρειες. Το σχέδιο αναγνωρίζει τη σημασία της αξιοποίησης των συνεργειών μεταξύ των τοπικών κυβερνήσεων και της εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ανάπτυξη και την εφαρμογή ψηφιακών λύσεων. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το Υπουργείο Επενδύσεων, Περιφερειακής Ανάπτυξης και Πληροφορικής της Σλοβακικής Δημοκρατίας θεσπίζει δύο μέτρα που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της χρήσης του ανοικτού κώδικα στις τοπικές διοικήσεις.
Το πρώτο μέτρο επικεντρώνεται στην υποστήριξη της κοινής χρήσης και της κλιμάκωσης των πληροφοριακών συστημάτων και των έξυπνων λύσεων για τις τοπικές διοικήσεις. Ένας από τους κύριους κινδύνους που εντοπίζονται κατά την εφαρμογή λύσεων ΤΠΕ στο περιβάλλον της τοπικής αυτοδιοίκησης της Σλοβακίας είναι η έλλειψη συντονισμού και ολοκληρωμένων προσεγγίσεων. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, ενθαρρύνεται η χρήση δημόσιων αδειών (όπως ορίζονται στο άρθρο 76 του νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας του 2015), όπως η δημόσια άδεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL), για να διευκολυνθεί η κοινή χρήση και η κλιμάκωση των συστημάτων πληροφοριών. Με την αξιοποίηση των δημόσιων αδειών, το σχέδιο δράσης για τις έξυπνες πόλεις ελπίζει να περιορίσει τον εγκλωβισμό του προμηθευτή και να ενισχύσει την επαναχρησιμοποίηση αυτών των λύσεων. Το μέτρο δίνει επίσης έμφαση στην καταγραφή των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων ανοικτού κώδικα, των ψηφιακών εργαλείων και των έξυπνων λύσεων για την τοπική αυτοδιοίκηση, που έχουν αδειοδοτηθεί με την EUPL ή παρόμοιες άδειες.
Για την υποστήριξη αυτού του πρώτου μέτρου, το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση και την κατάρτιση των ενδιαφερόμενων φορέων σχετικά με τα οφέλη των λύσεων ανοικτού κώδικα. Το σχέδιο τονίζει τη σημασία της εκλαΐκευσης και της εκπαίδευσης για την ενθάρρυνση της χρήσης και της δημιουργίας – προμήθειας λύσεων ανοικτού κώδικα. Μειώνοντας τους κινδύνους που συνδέονται με τη χαμηλή αποτελεσματικότητα των προμηθειών και της ανάπτυξης, η κυβέρνηση ελπίζει να ενισχύσει τη συνολική αποτελεσματικότητα της στρατηγικής της.
Το δεύτερο μέτρο συμπληρώνει την προσέγγιση του ανοικτού κώδικα με την προώθηση της χρήσης καινοτόμων μορφών, εργαλείων και διαδικασιών δημόσιων συμβάσεων για έξυπνες πόλεις και περιφερειακές λύσεις. Το μέτρο αναγνωρίζει ότι η υφιστάμενη νομοθεσία επιτρέπει ποικίλες μεθόδους σύναψης δημοσίων συμβάσεων, αλλά πολλές από αυτές δεν αξιοποιούνται επαρκώς λόγω της πολυπλοκότητάς τους. Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, το μέτρο προβλέπει τη συνεργασία μεταξύ της Υπηρεσίας Δημοσίων Συμβάσεων και των δήμων για την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων σύναψης δημοσίων συμβάσεων ειδικά προσαρμοσμένων σε καινοτόμες λύσεις. Μέσω πρακτικών πιλοτικών έργων θα συγκεντρωθεί εμπειρία, η οποία θα μπορεί να μοιραστεί με άλλους δήμους και να αξιοποιηθεί σε δραστηριότητες κατάρτισης και δημοσίευσης. Το μέτρο περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία μιας συλλογής παραδειγμάτων ορθής πρακτικής και μιας επισκόπησης των τεχνικών και νομοθετικών απαιτήσεων, παρέχοντας στις αναθέτουσες αρχές προσβάσιμες πληροφορίες για την καθοδήγηση της εφαρμογής μελλοντικών καινοτόμων και έξυπνων λύσεων.
Συνδυάζοντας τα δύο μέτρα, το σχέδιο δράσης αποσκοπεί στην αύξηση της υιοθέτησης λύσεων ανοικτού κώδικα και καινοτόμων μεθόδων σύναψης συμβάσεων στις τοπικές κυβερνήσεις της Σλοβακίας. Η προσέγγιση αυτή ευθυγραμμίζεται με τη στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας για το 2030, η οποία δίνει έμφαση στο άνοιγμα, την ελεύθερη πρόσβαση και την αξιοποίηση των υφιστάμενων ικανοτήτων και ταλέντων.
Το σχέδιο δράσης είναι το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας δημόσιας διαβούλευσης και εσωτερικών διαδικασιών υποβολής σχολίων, ενώ η κυβέρνηση σχεδιάζει να επεκτείνει τις προσπάθειες αυτές μέσω εξειδικευμένων ομάδων εργασίας. Προωθώντας ένα ολοκληρωμένο και καινοτόμο περιβάλλον, το σχέδιο ενισχύει την ικανότητα των δημόσιων αναδόχων, διευκολύνει τη μεταφορά γνώσεων και υποστηρίζει την ανάπτυξη έξυπνων πόλεων και περιφερειών.
