Το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» είναι το πρώτο πρόγραμμα της Ε.Ε. που στοχεύει να επιταχύνει την ανάκαμψη και να οδηγήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ευρώπης. Αποσκοπεί στην ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας της Ευρώπης και στην εισαγωγή ψηφιακών λύσεων στην αγορά, προς όφελος των πολιτών, των δημόσιων διοικήσεων και των επιχειρήσεων. Είναι το πρώτο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ε.Ε. που επικεντρώνεται στην παροχή ψηφιακής τεχνολογίας στις επιχειρήσεις και στους πολίτες, με έναν προγραμματισμένο συνολικό προϋπολογισμό 7,6 δισ. ευρώ καλύπτοντας διάστημα επτά ετών, από το 2021 έως το 2027.
Θα παρέχει χρηματοδότηση για έργα σε πέντε κρίσιμους τομείς: υπερυπολογιστές , τεχνητή νοημοσύνη, κυβερνοασφάλεια, προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες και διασφάλιση της ευρείας χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών σε ολόκληρη την οικονομία και την κοινωνία.
Το πρόγραμμα είναι προσαρμοσμένο για να καλύψει το κενό μεταξύ της έρευνας των ψηφιακών τεχνολογιών και της προώθησης των αποτελεσμάτων της στην αγορά, προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων της Ευρώπης και, ιδίως, των ΜμΕ.
Οι επενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος Ψηφιακή Ευρώπη υποστηρίζουν τους διπλούς στόχους της Ένωσης για πράσινη μετάβαση και ψηφιακό μετασχηματισμό και ενισχύουν την ανθεκτικότητα και τη στρατηγική αυτονομία της.
Η πρώτη δέσμη προγραμμάτων εργασίας, που εγκρίθηκε, περιλαμβάνει στρατηγικές επενδύσεις που θα είναι καθοριστικής σημασίας για να επιτευχθούν οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε η δεκαετία αυτή να γίνει η ψηφιακή δεκαετία της Ευρώπης.
Το βασικό πρόγραμμα εργασίας, ύψους 1,38 δισ. ευρώ, θα εστιάσει τις επενδύσεις στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), του υπολογιστικού νέφους και των χώρων δεδομένων, των κβαντικών επικοινωνιακών υποδομών, των προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων και της ευρείας χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών σε ολόκληρη την οικονομία και την κοινωνία, έως το τέλος του 2022.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε δύο ειδικά προγράμματα εργασίας. Το πρώτο επικεντρώνεται στη χρηματοδότηση στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, με προϋπολογισμό ύψους 269 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2022 και το δεύτερο επικεντρώνεται στη δημιουργία και τη λειτουργία του δικτύου των ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, με προϋπολογισμό ύψους 329 εκατ. ευρώ, έως το τέλος του 2023.
Το βασικό πρόγραμμα εργασίας για το πρόγραμμα Ψηφιακή Ευρώπη θα περιλαμβάνει επενδύσεις όπως:
Προσκλήσεις υποβολής προτάσεων για το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» έχουν αρχίσει να δημοσιεύονται από το Νοέμβριο του 2021 και τα επί μέρους προγράμματα εργασίας θα υλοποιηθούν κυρίως μέσω επιχορηγήσεων και δημόσιων συμβάσεων.
Πρόσφατα, ανακοινώθηκε και η έναρξη του δεύτερου γύρου υποβολής προτάσεων με προβλεπόμενη χρηματοδότηση άνω των 249 εκατ. ευρώ για τομείς όπως, κέντρα δεδομένων, ευρωπαϊκή υποδομή blockchain, προηγμένη εκπαίδευση και ψηφιακές δεξιότητες, ψηφιακές λύσεις για βελτιστοποιημένες δημόσιες υπηρεσίες, έργα πιλοτικής χρήσης τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) για την καταπολέμηση του εγκλήματος και εγκαταστάσεις δοκιμών ΑΙ.
Επιπλέον, η Ε.Ε ενέκρινε επιχορηγήσεις ύψους 43 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας στον τομέα της υγείας και για τη δημιουργία ενός δικτύου κέντρων που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη νομοθεσία της Ε.Ε για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας συμμετέχει στο πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» μετά από την υποβολή σχετικής πρότασης για την δημιουργία του πρώτου Ελληνικού Ευρωπαϊκού Κόμβου Ψηφιακής Καινοτομίας για την Ψηφιακή Διακυβέρνηση και Δημόσιες Υπηρεσίες (GR digiGOV innoHUB).
Το GR digiGOV innoHUB στοχεύει να υποστηρίξει την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς Δημόσιων υπηρεσιών που βασίζονται σε προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες, ανοιχτά πρότυπα και λύσεις ανοιχτού κώδικα για πολίτες και επιχειρήσεις, να εμπλουτίσει το οικοσύστημα των φορέων του Ψηφιακού Μετασχηματισμού και να ενισχύσει την καινοτομία στην Δημόσια Διοίκηση, μετατρέποντάς το σε δημόσιο ισχυρό επενδυτή καινοτομίας.
Η λειτουργία του κόμβου θα συντονίζεται από την ΕΔΥΤΕ και αποτελείται από μία δυναμική σύμπραξη 16 εταίρων,η οποία συμπεριλαμβάνει κορυφαία ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας που ειδικεύονται σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης, Πληροφορικής Υψηλών Επιδόσεων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στόχο την ενορχήστρωση, τον σχεδιασμού και την ανάπτυξη προηγμένων πληροφοριακών συστημάτων και υποδομές για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Επιπλέον, ο κόμβος θα υποστηρίζεται από μια πλειάδα επιχειρηματικών και επενδυτικών φορέων, εξειδικευμένων επαγγελματικών και επιστημονικών δικτύων, Περιφερειακές αρχές, Ενώσεις και οργανισμούς με μεγάλη τεχνογνωσία, εκτελεστική ικανότητα και εμπειρία, ενώ έχει ήδη δημιουργηθεί ένα διεθνές δίκτυο συνεργατών με προοπτικές συμμετοχής και σε άλλα έργα και προγράμματα.
Ιδιαίτερη σημασία για την ΕΔΥΤΕ, σε σχέση με το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη», έχει η συμμετοχή στην δημιουργία του Ευρωπαϊκού GovTECH Incubator, καθώς και των Testing and Experimentation Facilities (TEFs).Το ελληνικό HUB καινοτομίας GOVtech στοχεύει να υποστηρίξει την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς Δημόσιων υπηρεσιών, βασισμένων σε ανοιχτά πρότυπα και λύσεις ανοιχτού κώδικα, για πολίτες και επιχειρήσεις, αξιοποιώντας προηγμένες Ψηφιακές Τεχνολογίες (AI, 5G, HPC, IoT, Cloud, κά).
Το GovTECH Incubator, σε συνεργασία με επιχειρηματικούς φορείς θα διευκολύνει την ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος καινοτομίας, ενώ τα TEF θα είναι εξειδικευμένες τοποθεσίες αναφοράς μεγάλης κλίμακας, ανοιχτές σε όλους τους παρόχους τεχνολογίας, σε όλη την Ευρώπη, για να γίνονται δοκιμές και πειράματα σε σύγχρονες λύσεις και προϊόντα λογισμικού που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/activities/digital-programme
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/programmes/digital
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/activities/work-programmes-digital
https://digigov.dev.grnet.gr/en/innohub-2/