Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την τελική έκθεση μελέτης που υποστηρίζει την εφαρμογή των Αξιολογήσεων Διαλειτουργικότητας (Interoperability Assessments – IOPAs) στις δημόσιες διοικήσεις των κρατών μελών της ΕΕ. Η έκθεση συνιστά καθοριστικό βήμα για την ενεργοποίηση του νέου πλαισίου που εισάγει η Πράξη για τη Διαλειτουργική Ευρώπη (Interoperable Europe Act), με στόχο τη διασφάλιση ότι οι ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες παραμένουν συμβατές και λειτουργικές σε διασυνοριακό επίπεδο.
Τι είναι οι Αξιολογήσεις Διαλειτουργικότητας;
Οι Αξιολογήσεις Διαλειτουργικότητας (IOPAs) αποτελούν νέα υποχρέωση για τις δημόσιες διοικήσεις, με σκοπό την ενσωμάτωση της διαλειτουργικότητας από το αρχικό στάδιο («interoperability-by-design») στον σχεδιασμό πολιτικών και ψηφιακών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η αξιολόγηση του αντίκτυπου νέων ή ουσιαστικά τροποποιημένων δεσμευτικών απαιτήσεων, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ψηφιακές λύσεις παραμένουν βιώσιμες, προσαρμόσιμες και επαναχρησιμοποιήσιμες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ευρήματα της μελέτης: προκλήσεις, δυνατότητες και συστάσεις
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε διάστημα έντεκα μηνών και βασίστηκε σε 132 συνεντεύξεις, εργαστήρια συνδημιουργίας και άλλες μορφές διαβούλευσης με εκπροσώπους εθνικών, περιφερειακών και τοπικών διοικήσεων σχεδόν όλων των κρατών μελών, καθώς και με θεσμικά όργανα της ΕΕ. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αναδείχθηκαν:
- Πρακτικές προκλήσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι διοικήσεις κατά την εφαρμογή των IOPAs
- Καθοριστικοί παράγοντες επιτυχίας, όπως η σαφής καθοδήγηση, η διαθεσιμότητα κατάλληλων εργαλείων και η ενίσχυση των δεξιοτήτων
- Ευκαιρίες για συνεργασία και ανταλλαγή καλών πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών
Στο επίκεντρο της έκθεσης βρίσκονται 34 εφαρμόσιμες συστάσεις, δομημένες γύρω από τρεις βασικούς πυλώνες:
- Διαδικασίες και εργαλεία
- Τυποποιημένα έντυπα και κατευθυντήριες οδηγίες
- Λίστα ελέγχου του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας (EIF checklist)
- Αποθετήριο δεσμευτικών απαιτήσεων
- Άνθρωποι και δεξιότητες
- Στρατηγικές κατάρτισης και ανάπτυξης ικανοτήτων
- Μηχανισμοί αξιολόγησης μεταξύ ομοτίμων (peer reviews)
- Εθνικές δομές υποστήριξης
- Διακυβέρνηση
- Ο στρατηγικός ρόλος του Interoperable Europe Board και της Μόνιμης Ομάδας Εργασίας
- Η σημασία της ενεργού συμμετοχής της ευρύτερης κοινότητας διαλειτουργικότητας
Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης οκτώ μελέτες περίπτωσης, οι οποίες αναδεικνύουν πώς μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη η μεθοδολογία αξιολόγησης. Μέσα από αυτά τα παραδείγματα εντοπίζονται πιθανά εμπόδια, καλές πρακτικές και ευκαιρίες βελτίωσης κατά την εφαρμογή των IOPAs.
Ώρα για δράση
Το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης είναι ενθαρρυντικό: τα θεμελιώδη στοιχεία για την έναρξη των Αξιολογήσεων Διαλειτουργικότητας είναι ήδη διαθέσιμα. Οι δημόσιες διοικήσεις καλούνται να αξιοποιήσουν τα υπάρχοντα εργαλεία και την παρεχόμενη καθοδήγηση, ενσωματώνοντας άμεσα τις αξιολογήσεις στις διαδικασίες σχεδιασμού πολιτικών και ψηφιακών υπηρεσιών.
Η μελέτη λειτουργεί ως οδικός χάρτης προς μια πιο ενιαία, διαλειτουργική και ανθεκτική ψηφιακή Ευρώπη – και αποτελεί απτή απόδειξη της αξίας της συνεργασίας μεταξύ των διοικήσεων.
Διαβάστε όλη την έκθεση ΕΔΩ
