Οι έξυπνες πόλεις συνιστούν μία από τις πλέον ουσιαστικές εκφάνσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού στον ευρωπαϊκό χώρο, ενσωματώνοντας τεχνολογίες αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και τα ανοιχτά δεδομένα στον σχεδιασμό, τη λειτουργία και τη διαχείριση των αστικών περιβαλλόντων. Μέσω του συνδυασμού αυτών των τεχνολογιών, οι πόλεις αποκτούν τη δυνατότητα να λειτουργούν πιο αποδοτικά, να σχεδιάζουν στρατηγικές βάσει τεκμηρίων και να προσφέρουν υψηλότερης ποιότητας υπηρεσίες στους πολίτες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ευρωπαϊκό έργο AMIGOS, που εφαρμόζεται στη Las Rozas της Μαδρίτης, με στόχο την αξιοποίηση αισθητήρων και καμερών καθοδηγούμενων από τεχνητή νοημοσύνη για την παρακολούθηση του δημόσιου χώρου. Οι τοπικές αρχές έχουν πλέον στη διάθεσή τους δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, που τους επιτρέπουν να λαμβάνουν έγκαιρες και ακριβείς αποφάσεις.

Αντίστοιχα, στο γαλλικό Issy-les-Moulineaux, το έργο ELABORATOR επιδεικνύει τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την αυτόματη ρύθμιση της κυκλοφορίας στους κόμβους, με τρόπο που ενισχύει την ασφάλεια ποδηλατών και πεζών, ενώ παράλληλα βελτιώνει τη ροή της κυκλοφορίας. Το σύστημα λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες κυκλοφορίας και τις προτιμήσεις των χρηστών, προσαρμόζοντας δυναμικά τη σηματοδότηση.

Η αποτελεσματικότητα αυτών των λύσεων προϋποθέτει την ύπαρξη πλούσιων και αξιόπιστων ανοιχτών δεδομένων. Τα ανοικτά δεδομένα παρέχουν το απαιτούμενο υλικό για την εκπαίδευση των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης και επιτρέπουν τη διαφάνεια, την επαναχρησιμοποίηση και τη συνεργασία μεταξύ φορέων.

Τα παραδείγματα από το Δουβλίνο και τη Ρότερνταμ, που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της σειράς webinars της data.europa academy, είναι αποκαλυπτικά: στο Δουβλίνο, η χρήση τεχνολογιών ψηφιακού διδύμου δίνει τη δυνατότητα για προσομοιώσεις και σενάρια αστικού σχεδιασμού, βασισμένα σε πραγματικά δεδομένα. Στη Ρότερνταμ, η αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο συμβάλλει στη διαφανή λήψη αποφάσεων και ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών στον σχεδιασμό των δημόσιων πολιτικών.

Στον ελληνικό χώρο, παραδείγματα όπως ο Δήμος Θέρμης και ο Δήμος Καλαμάτας προωθούν έξυπνες λύσεις για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Η Θέρμη εφαρμόζει ψηφιακή πλατφόρμα αναφορών πολιτών βασισμένη σε ανοιχτά πρότυπα (Open311), ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη συμμετοχή. Στην Καλαμάτα, έχουν υλοποιηθεί δράσεις όπως το ψηφιακό δίδυμο Kalamata.Lab, η ενεργειακή διαχείριση δημοτικών υποδομών και η ψηφιακή αναβάθμιση υπηρεσιών και διαδικασιών. Τέτοιες πρωτοβουλίες δείχνουν τον δρόμο για μια περισσότερο συμμετοχική και ανθεκτική τοπική διακυβέρνηση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της Smart Cities Marketplace, στηρίζει τις πόλεις στη μετάβασή τους προς αυτή τη νέα εποχή, παρέχοντας τεχνογνωσία, χρηματοδοτικά εργαλεία και πρόσβαση σε καλές πρακτικές.

Η συνδυασμένη αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης και ανοιχτών δεδομένων δεν αφορά μόνο την τεχνολογία: αποτελεί το θεμέλιο για ένα νέο μοντέλο αστικής διακυβέρνησης, όπου η καινοτομία υπηρετεί τη διαφάνεια, τη βιωσιμότητα και τη συλλογική ευημερία.

  • Μπορείτε να παρακολουθήσετε τα παραδείγματα των πόλεων που προπορεύονται σε αυτόν τον τομέα, στο σεμινάριο του Δουβλίνου και στο σεμινάριο του Ρότερνταμ.

Πηγή: https://data.europa.eu/en/news-events/news/smart-cities-integrating-ai-and-open-data