Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, η νομοθεσία πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να διευκολύνει την εργασία των δημόσιων υπαλλήλων και να προσφέρει πιο αποτελεσματικές ψηφιακές υπηρεσίες σε πολίτες και επιχειρήσεις. Η έννοια της “ψηφιακά έτοιμης νομοθεσίας” αφορά την αναδιαμόρφωση των νομοθετικών κειμένων με τρόπο που να είναι απλός και σαφής, θέτοντας τις βάσεις για την ουσιαστική απελευθέρωση της δημόσιας διοίκησης από τη γραφειοκρατία.
Η Σημερινή Πολύπλοκη Νομοθεσία
Η σημερινή νομοθεσία είναι τόσο περίπλοκη που είναι δύσκολο για πολίτες και επιχειρήσεις να κατανοήσουν ποιους κανόνες πρέπει να ακολουθήσουν. Όταν η νομοθεσία περιλαμβάνει πολλές εξαιρέσεις, ασαφείς όρους ή πολλαπλές απαιτήσεις για την επεξεργασία των υποθέσεων, καθίσταται δύσκολη η εφαρμογή της. Αυτό προκαλεί καθυστερήσεις και εμποδίζει την αποτελεσματική εφαρμογή μέσω ψηφιακών λύσεων. Σε μια ψηφιακή κοινωνία, είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η αποτελεσματική διαχείριση των νέων κανόνων κατά τη νομοθετική διαδικασία.
Απλοποίηση και Αυτοματοποίηση
Η μελλοντική νομοθεσία πρέπει να επιδιώκει τη χρήση όρων και εννοιών με σαφείς ορισμούς που ισχύουν σε όλους τους νομοθετικούς τομείς. Επιπλέον, οι κανόνες πρέπει να σχεδιάζονται με σκοπό την πλήρη ή μερική αυτοματοποίηση της επεξεργασίας των υποθέσεων.
Εφαρμογή από την Αρχή έως το Τέλος
Για να είναι αποτελεσματική η ψηφιακά έτοιμη νομοθεσία στην πράξη, χρειάζεται αυξημένη προσοχή στο πώς θα εφαρμοστεί ο νόμος στην καθημερινή ζωή. Από την πρόταση για πολιτικές διαπραγματεύσεις μέχρι την προνομοθετική εργασία, απαιτείται αυξημένη επίγνωση για το αν η νομοθεσία μπορεί να εφαρμοστεί ψηφιακά και αν έχουν διευκρινιστεί επαρκώς οι επιπτώσεις της εφαρμογής.
Εξέταση εξαιρέσεων και παρεκκλίσεων
Οι πολιτικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά την αναγκαιότητα και τον αντίκτυπο των εξαιρέσεων και των παρεκκλίσεων στη νομοθεσία. Αν και αυτές ενδέχεται να είναι πολιτικά επιθυμητές, μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικές προκλήσεις κατά την εφαρμογή. Οι εξαιρέσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο κόστος και κινδύνους, καθιστώντας δυσκολότερη τη σωστή εφαρμογή του νόμου. Είναι κρίσιμο να εξισορροπηθούν τα άμεσα πολιτικά οφέλη με τη μακροπρόθεσμη λειτουργική αποτελεσματικότητα του νόμου.
Νέα Βήματα στη Νομοθετική Διαδικασία
Η νομοθεσία είναι ψηφιακά έτοιμη όταν μπορεί να εφαρμοστεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει ψηφιακά και υποστηρίζει τη χρήση νέων τεχνολογιών. Η αξιολόγηση της διαθεσιμότητας της νομοθεσίας αποτελεί ουσιαστικό μέρος της προνομοθετικής διαδικασίας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω δύο νέων βημάτων στη νομοθετική διαδικασία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι νομοθέτες και οι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν υπόψη τους την ψηφιοποίηση κατά την εκπόνηση της νομοθετικής δουλειάς.
Επιπτώσεις της Εφαρμογής για τις Δημόσιες Αρχές
Η ψηφιακά έτοιμη νομοθεσία δίνει έμφαση στις επιπτώσεις της εφαρμογής για τις δημόσιες αρχές. Αυτό γίνεται υποχρεωτικά με την αξιολόγηση των επιπτώσεων των νέων νομοθετικών πρωτοβουλιών σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Αυτό ισχύει εξίσου και για:
Με αυτόν τον τρόπο, τα θέματα που αφορούν την εφαρμογή θα είναι σαφώς ορατά σε όλη την αλυσίδα λήψης νομοθετικών αποφάσεων — από την πρώτη πολιτική πρόταση έως το τελικό νομοσχέδιο που υιοθετείται από το Κοινοβούλιο.
Υποχρεωτική αξιολόγηση
Η αξιολόγηση του κατά πόσον η νομοθεσία είναι ψηφιακά έτοιμη είναι πλέον υποχρεωτική, βασιζόμενη σε επτά αρχές για την ψηφιακά έτοιμη νομοθεσία. Αυτές οι αρχές διασφαλίζουν ότι οι νόμοι είναι σχεδιασμένοι για να εφαρμόζονται αποτελεσματικά σε ψηφιακό πλαίσιο. Εξαιρέσεις από αυτές τις αρχές θα πρέπει να γίνονται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, όπως όταν διακυβεύεται το συμφέρον ενός παιδιού.