Σε μια σημαντική ανακοίνωση κατά το Σαββατοκύριακο Δράσης για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) των Ηνωμένων Εθνών, ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας, Margus Tsahkna, παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο για επένδυση 20 εκατομμυρίων ευρώ στην ανάπτυξη δομικών στοιχείων επαναχρησιμοποιήσιμων λύσεων τεχνητής νοημοσύνης ανοικτού κώδικα. Αυτή η ανακοίνωση συνάδει με τη στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης της Εσθονίας για την περίοδο 2022-2023, που ονομάζεται “kratt” από έναν θησαυροφύλακα της εσθονικής λαογραφίας, και αντικατοπτρίζει την αφοσίωση της χώρας στην προώθηση των τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης.
Στρατηγική και στόχοι
Η στρατηγική “kratt” περιγράφει έναν σαφή στόχο: τη δημιουργία επαναχρησιμοποιήσιμων στοιχείων Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και μηχανικής μάθησης που απλοποιούν τις διαδικασίες υλοποίησης και ανάπτυξης τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα. Τα συστατικά αυτά επιδιώκουν να προωθήσουν την καινοτομία και την αποδοτικότητα, διευκολύνοντας ένα περιβάλλον συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων ενδιαφερόμενων φορέων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η στρατηγική δίνει μεγάλη έμφαση στους δημόσιους οργανισμούς ως την κινητήρια δύναμη αυτής της πρωτοβουλίας.
Ενώ η Εσθονία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης, η ακριβής χρηματοδότηση που διατίθεται σε έργα ΤΝ ανοικτού κώδικα ήταν προηγουμένως απροσδιόριστη. Η ανακοίνωση του υπουργού Tsahkna όχι μόνο παρέχει σαφήνεια σχετικά με τον προϋπολογισμό, αλλά σηματοδοτεί επίσης τη δέσμευση για διαφάνεια και λογοδοσία στην προώθηση της προόδου της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Διεθνής συνεργασία
Η ανακοίνωση έγινε στη Νέα Υόρκη, λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, όπου παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης. Η δήλωση του υπουργού Tsahkna ήταν μέρος μιας συνεδρίασης που επικεντρώθηκε στην εξασφάλιση χρηματοδότησης για τις ψηφιακές δημόσιες υποδομές. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, υπογράμμισε τη δέσμευση της Εσθονίας σε διεθνείς πρωτοβουλίες, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το GovStack.
Το GovStack, μια συνεργατική προσπάθεια στην οποία συμμετέχουν η γερμανική και η εσθονική κυβέρνηση, μαζί με εταίρους όπως η ITU, η Digital Public Goods Alliance και η Digital Impact Alliance, στοχεύει στην επιτάχυνση της υιοθέτησης τεχνολογιών ανοικτού κώδικα σε κυβερνητικά περιβάλλοντα. Η συμμετοχή της Εσθονίας σε τέτοιες διεθνείς πρωτοβουλίες αναδεικνύει την αφοσίωση της χώρας στην προώθηση της παγκόσμιας συνεργασίας στον τομέα της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ευρωπαϊκές τάσεις στην ΤΝ ανοικτού κώδικα
Η Εσθονία εντάσσεται στις τάξεις των ευρωπαϊκών χωρών που αξιοποιούν τον ανοικτό κώδικα ως καταλύτη για την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Νωρίτερα μέσα στο έτος, η Γαλλία ανακοίνωσε μια σημαντική επένδυση ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ στην τεχνητή νοημοσύνη ανοικτού κώδικα, σηματοδοτώντας μια συντονισμένη προσπάθεια να ανταγωνιστεί τις αναδυόμενες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Προκλήσεις και ερωτήματα
Ενώ η χρηματοδότηση επιταχύνεται, η κοινότητα ανοιχτού κώδικα έθεσε το ερώτημα τι σημαίνει για ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης να είναι «ανοικτός κώδικας». Ο ορισμός ισχύει συνήθως για το λογισμικό, αλλά η συνιστώσα λογισμικού ενός συστήματος ΤΝ είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με τη συνιστώσα δεδομένων. Όπως ανέφερε το OSOR νωρίτερα αυτό το μήνα, ο επιβλέπων του ορισμού ανοιχτού κώδικα, Open Source Initiative (OSI), ήδη αναλαμβάνει δράση για την αντιμετώπιση του ζητήματος σε μια σειρά από διαδικτυακά σεμινάρια και εργαστήρια.
